کیوبست چیست؟

| تاریخ ارسال: 1399/12/4 |

کیوب‌ست چیست؟
کیوب‌ست‌ها ماهواره‌های کوچکی هستند که غالبا به شکل مکعب و در ابعادی به اندازه یک مکعب روبیک (۱۰cm ×۱۰cm ×۱۰cm) با وزنی حدود ۱ تا ۱.۳ کیلوگرم هستند. هر یک از این واحدهای کوچک می‌تواند خود به تنهایی یک ماهواره مکعبی باشد و یا یک ماهواره مکعبی دارای ابعادی معادل ۲ تا ۲۷ عدد از این واحدهای کوچک باشد.

ماهواره‌های مکعبی یا همان کیوب‌ست‌ها می‌توانند مانند سایر ماهواره‌ها با اهداف و ماموریت‌های مختلفی طراحی شوند. این ماموریت‌ها از قبیل موارد زیر هستند.

نوع ماموریت		شرح ماموریت	موارد نمونه
	آزمودن فناوری‌های نوین	محیط فضا خود یک بستر مناسب برای آزمایش ابزارها و فناوری‌های مورد استفاده در ماموریت‌های پیچیده‌تر فضایی است.	برای مثال با کمک کیوبست‌ها می‌توان عملکرد دوربین‌های حرارتی جدید به همراه بررسی کیفیت تصاویر و قابلیت اطمینان کلی آن را مورد ارزیابی قرار داد.
	اکتشافات علمی	کیوبست‌ها می‌توانند ابزارهای علمی کوچک را برای انجام آزمایشات در بستر فضا و یا برای اندازه گیری برخی پارامترها در محیط فضا، حمل کنند.	برای نمونه می‌توانند با جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز مربوط به میدان مغناطیسی حول زمین و نوسانات آن، به تشخیص بهتر زمین لرزه‌ها کمک کنند.
	پروژه‌های آموزشی	کیوب‌ست‌ها می‌توانند برای دانشجویان و پژوهشگران یک تجربه عملی منحصر به فرد برای توسعه ماموریت‌های فضایی از طراحی تا پرتاب و بهبود عملکرد سیستم‌ها فراهم کنند.	به عنوان مثال دانشجویان می‌توانند با کمک گیرنده‌ها و فرستنده‌های ماهواره‌ای برخی سیگنال‌های رادیویی ساطع شده از سطح زمین را با اهداف مختلف ردیابی کنند.
	استفاده تجاری	و در نهایت از کیوب‌ست‌ها می‌توان برای استفاده‌های تجاری مانند ارائه خدمات مخابراتی و ارتباط از راه دور و همچنین تصویربرداری و پایش تغییرات سطح زمین استفاده کرد.	نمونه‌هایی از این کاربردها را می توان در کیوبست‌های ارائه دهنده سرویس اینترنت سراسری و یا فروش تصاویر با رزولوشن بالا برای استفاده‌های کشاورزی، مدیریت شهری و ... مشاهده کرد.

کیوبست‌ها مانند هر ماهواره دیگری بر اساس نیازهای ماموریتی خود طراحی می‌شوند و در ساده‌ترین حالت از اجزای زیر تشکیل می‌شوند:

آنتن و سیستم ارتباط رادیویی (زیرسیستم مخابرات) که اطلاعات خود را به زمین ارسال کرده و اطلاعات و فرامین لازم را از زمین دریافت می‌کند.
منبع تامین توان (زیرسیستم توان) مانند پنل‌های خورشیدی و یا باطری‌ها.
کامپیوتر یا میکرو پردازشگر، که متناسب با ماموریت ماهواره عملیات و دستورالعمل‌های لازم را برای عملکرد صحیح سیستم اجرا می‌کند.

به علاوه سنسورها، عملگرها، دوربین و محموله های علمی دیگر برای تعیین و کنترل وضعیت و دستیابی به ماموریت طراحی شده.

آیا میدانستید؟

اولین بار مفهوم کیوبست در سال ۱۹۹۹ توسط اساتید دانشگاه پلی‌تکنیک کالیفرنیا و دانشگاه استنفورد برای فراهم کردن یک تجربه عملی از اکتشافات فضایی برای دانشجویان ایجاد شد.
اولین کیوبست در سال ۲۰۰۳ پرتاب شد.

کیوب‌ست ها چگونه در مدار خود تزریق می شوند؟
کیوب‌ست‌ها معمولا به‌صورت محموله‌های جانبی ماهواره‌برها به فضا ارسال شده و با فعال کردن دکمه پرتاب از محفظه‌های تعبیه شده برای آن ها به محیط فضا پرتاب می شوند. آنها همچنین می‌توانند به همین طریق از ایستگاه فضایی به مدارهای خود تزریق شوند. کیوب‌ست‌ها همچون ماهواره‌های دیگر بصورت تکی و یا عموما به‌صورت یک منظومه ماهواره در فضا قرار می‌گیرند.

مزایا و معایب استفاده از کیوب‌ست‌ها
مزایا:

سرعت: می‌تواند در مدت کوتاهی کمتر از ۲ سال ساخته شود.
هزینه: بسیار ارزان تر از ماهواره های بزرگ هستند.
تکنولوژی: ساده، قطعات استاندارد آن در دسترس هستند.
طراحی: طراحی ساده برای ماموریت‌های کوتاه؛ احتیاجی به استفاده از محافظ‌های حرارتی ندارد.
زباله فضایی: ندارد؛ در حین بازگشت به جو زمین تمامی جرم آن میسوزد و از بین می‌رود.

معایب:

میدان دید: کم است؛ به دلیل عدم توانایی جادهی ابزارهای علمی پیشرفته، میدان دید کمی دارند.
مدت ماموریت: کوتاه است؛ معمولا زمان ماموریت آنها ۳ ماه تا ۲ سال است.

منبع: آژانس فضایی کانادا

سایر مطالب این بخش | نسخه قابل چاپ | ارسال به دوستان |

دفعات مشاهده: 2595 بار | دفعات چاپ: 479 بار | دفعات ارسال به دیگران: 0 بار | 0 نظر

رقابت علمی و صنعتی

طراحی و ساخت ماهواره مکعبی

کیوبست چیست؟

پایگاه های مرتبط